تشنج ناشي از تب در کودکان

تشنج ناشي از تب در کودکان شايع ترين علت تشنج در دوره کودکي مي باشد و بسيار از خانواده ها در اين زمينه سوالاتي دارند. لذا در اين مقاله سعي مي نماييم مختصري درباره تشنج ناشي از تب توضيح بدهيم.
اين نوع تشنج وابسته به سن بوده و پيش از 9 ماهگي و پس از 5 سالگي نادر مي باشد، و اصولاً تشنج ناشي از تب براي اين گروه سني تعريف مي گردد. حدود 5-3 درصد کودکان در سنين ذکر شده حداقل يک بار دچار تشنج ناشي از تب مي شوند.

تظاهرات باليني
 

در ابتدا لازم است ذکر نماييم که تشنج هاي ناشي از تب به دو گروه تقسيم مي شوند.
1)تشنج ناشي از تب به فرم ساده
2)تشنج ناشي از تب به فرم پيچيده

تشنج هاي ناشي از تب به فرم ساده:
 

اين نوع تشنج ها معمولاً بدنبال تب بالاتر از38/5درجه ايجاد شده، حرکات تشنجي در 4 اندام(به طور منتشر)اتفاق افتاده ، اکثراً چند دقيقه طول کشيده (کمتر از 15 دقيقه)و در 24 ساعت دوره بيماري تب دار، تشنج فقط يک بار اتفاق مي افتد.

تشنج هاي ناشي از تب به فرم پيچيده:
 

در يک يا دو اندام اتفاق بيافتد (بطور منطقه اي در قسمتي از بدن و نه کل بدن)و يا در 24 ساعت بيش از يک حمله تشنجي در فرد اتفاق بيافتد و يا حمله تشنجي بيش از 15 دقيقه طول بکشد.
در اينجا پاره اي از سوالات مطرح شده توسط خانواده ها در رابطه به تشنج ناشي از تب پاسخ داده مي شود:
ديده شده است که تشنج هاي ساده ناشي از تب با کاهش در بهره هوشي پس از تشنج همراه نبوده و کلاً تشنج هاي ناشي از تب به فرم ساده پيش آگهي بسيار خوبي دارند.
طولاني شدن تشنج به مدت بيش از 15 دقيقه و يا ايجاد تشنج به دليل عفونت هاي مغزي (همانند ابتلا به مننژيت و تشنج بدنبال آن) مي توانند فاکتورهاي خطرساز در صدمه به مغز باشند.
پيشنهاد مي شود کودکان دچار اولين حمله تشنجي ناشي از تب (و همچنين تمام کودکان با اولين حمله تشنجي بدون تب)بستري شوند.
در بيماران با بار اول حمله تشنج بدنبال تب، انجام نوار مغزي به هيچ وجه لازم نمي باشد ولي بايد در تب و تشنج هاي فرم پيچيده و يا در بيماران با افزايش خطر شيوع اپي لپسي (صرع) که در سوال بعدي از آنها نام مي بريم، حتماً نوار مغزي گرفته شود. بعضي از متخصصين در صورت تکرار حملات تشنجي (بخصوص بيش از 3 بار )عليرغم درمان تناوب با ديازپام خوراکي انجام نوار مغزي را پيشنهاد مي نمايند.
شيوع اپي لپسي (صرع)در کودکان مبتلا به تب و تشنج حدود 2 برابر بيشتر از کودکان مي باشد و در موارد زير شانس ابتلا به اپي لپسي افزايش مي يابد.
الف)بيماران با تشنج ناشي از تب به فرم پيچيده
ب)بيماران با سابقه خانوادگي صرع در خانواده (افراد درجه يک خانواده صرع داشته باشند)
ج)تاخير تکامل (عقب ماندگي ذهني )کودک مبتلا به تب و تشنج
د)وجود اشکالات ساختاري مغزي(ناهنجاريهاي مغري) در کودک مبتلا به تب و تشنج
لذا در اين 4 گروه انجام نوار مغزي الزامي مي باشند.
اين روش در تشنج هاي ناشي از تب به فرم ساده توصيه نشده است ولي در موارد زير بايد مد نظر قرار گرفته شود.
الف)درمان متناوب ديازپام جهت جلوگيري از تشنج ناشي از تب مؤثر نبوده و کودک با مصرف ديازپام نيز مجدداً تشنج کرده باشد.
ب)در بعضي بيماران سرعت افزايش تب به اندازه اي سريع است که بيماران ابتدا دچارتشنج شده و سپس والدين متوجه تب وي شده اند و لذا فرصت کافي جهت استفاده از ديازپام نداشته اند.
ج)در بيماران با تشنج بدنبال تب به فرم پيچيده و نوار مغزي غير طبيعي
د)کودکاني که در آينده شانس ابتلا به اپي لپسي را دارند(که در سوال چهارم آنها را ذکر نموده ايم)
ه)در شيرخواراني که تشنج ناشي از تب براي بار اول قبل از يک سالگي بروز کرده باشد.
داروهاي مورد استفاده بطور طولاني مدت (حداکثر 2 سال) شامل فنوباربيتال و سديم والپروات مي باشد که اين داروها قطعاً بايد با نظر پزشک متخصص تجويز شوند.
منبع:نشريه کودک،شماره62.
/ج